CHƯƠNG TRÌNH ĐIỂM SÁCH CỦA CLB VĂN HỌC ĐÔNG ANH 2023 (Nguyễn Thị Phương Anh)

 Kính thưa các chú bác anh chị cùng các thành viên của CLB. Năm 2023 đánh dấu sự nở rộ của các tác phẩm văn chương. Có tới 14 tập thơ của 12 tác giả trong câu lạc được xuất bản. Sau đây, tôi xin phép được điểm lại như sau:

 1.    Nhà giáo Đặng Bá Lan:

Có một nhà giáo cao niên. Năm nay ông đã 85 tuổi. Dù vào CLB ĐA chưa lâu, nhưng ông đã có tới 4 tập thơ rất có chất lượng. Năm 2023 này, chỉ trong vòng 6 tháng, ông đã cho ra đời 2 tập: Mặt trời đang lặn và Nhặt nắng hoàng hôn. Thơ của ông mộc mạc, chân thành, ấm áp tình người, tình quê. Bằng việc tìm niềm vui trong thơ, dùng thơ để thăng hoa những điều giản dị, tốt lành ở đời, tôi tin rằng, thơ của ông sẽ lưu lại rất lâu trong các thế hệ con cháu và thân hữu bạn bè. Chúc mừng ông và chúc ông dồi dào sức khỏe và luôn trẻ với thơ ạ!

2.    Nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn:

Năm 2023 này, tiếp tục ghi dấu ấn về sự sáng tạo bền bỉ dồi, dào thi hứng của nhà giáo, nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn, với 2 tập thơ: Lời cha dạy và Mường La ngẫu hứng.

Nhà thơ Lâm Cẩn đã từng nói: Thơ của tôi khó đọc. Theo thiển nghĩ của tôi “khó đọc” có nghĩa là không dễ thưởng thức như lối thơ “thù tạc” thông thường, mà phải đọc kỹ, soi vào câu chữ để trăn trở, ngẫm ngợi, vỡ ra những điều thâm sâu, triết lý mà tác giả gửi gắm trong đó.  Lời dạy của của cha là nột minh chứng. Tuy nhiên, nói vậy nhưng nhiều khi không hẳn là vậy. Chúng ta hoàn toàn thỏa mãn xúc cảm thẩm mỹ khi đến với Mường La ngẫu hứng,  thưởng thức những bài thơ thể hiện những rung động tinh tế của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên, của tình người. Chúc mừng nhà thơ với 2 đứa con tinh thần chào đời trong năm nay!  

3.    Nhà văn Đặng Trung Lạc

Năm nay, nhà văn Đặng Trung Lạc đã ra mắt bạn bè xa gần tập thơ “Hoa lửa”. Là một nhà văn với những tác phẩm truyện và ký đem lại nhiều cảm xúc đối với người đọc như: Mưa hạ, Đầm vạc, Chạm vào quá khứ, Quê… ông còn là một nhà thơ biết gom góp nhưng tình cảm vừa sâu lắng, da diết, vừa chân thành và không kém phần lãng mạn để cho ra đời những thi phẩm có giá trị nghệ thuật và thấm đượm chất nhân văn.

Tập Hoa lửa có 58 bài thơ. Nó cho thấy sự sâu sắc của một con người từng trải, bước ra từ khói lửa tàn khốc của chiến tranh nhập vào cuộc sống đời thường. Dẫu phải chịu sự mất mát bởi cuộc chiến, nhưng ông vẫn giữ được nét trong trẻo về tâm hồn, vẫn lạc quan với những cảm nhận tươi mới đẹp đẽ về thiên nhiên, và cuộc đời. Xin chúc mừng thành công của nhà văn Đặng Trung Lạc.

4.    Nhà thơ Nguyễn Mạnh Dưỡng:

      Một nhà thơ cũng đang ở độ tuổi xưa nay hiếm, năm 2023 này đã đóng góp cho thi đàn thủ đô tập thơ thứ 4 của mình có nhan đề: Tiếng lá. Đó là nhà thơ Nguyễn Mạnh Dưỡng.

          Đọc tập thơ này của ông, người đọc nhận thấy ông vẫn nặng lòng với những vần điệu của thơ ca truyền thống thuần tính dân tộc: Vừa mượt mà sâu lắng, vừa bay bổng hồn nhiên… Đúng như đánh giá của nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn: “Tiếng lá” có cái nét duyên thầm để cho ta yêu mến và nâng niu. Xin chúc mừng nhà thơ Nguyễn Mạnh Dưỡng!

5.    Nhà thư pháp Lại Duy Bến:

Trong năm nay, chúng ta lại được đón đọc tập thơ mới của nhà thư pháp Lại Duy Bến có nhan đề: Ngộ. Từ lâu, các bạn bè trong giới văn chương đã nhìn nhận ông là người đa tài. Ông không chỉ giỏi trong nghệ thuật thư pháp mà còn vững tay trong lĩnh vực viết văn và làm thơ. Riêng lĩnh vực thơ, Ngộ là tập thơ thứ 3 của ông sau 2 tập Vỡ lẽ (2011) và Cõi thiêng (2018)

Tập thơ Ngộ gồm nhiều bài thơ ngắn viết theo thể haiku (3 dòng, tối đa 17 tiếng), namcau ( 5 dòng) và thơ tự do hiện đại. Một đặc điểm nổi bật trong thơ ông là nặng về suy tư, sâu sắc và triết lý. Ông không ham hố sự dài dòng mà chắt lọc tới độ hàm súc nhất, để rồi mỗi bài thơ luôn gây cho người đọc sự ám ảnh, không thể không suy ngẫm về những điều được gợi mở trong mỗi câu từ . Xin được chia sẻ niềm vui với ông về sự ra đời của tập thơ Ngộ.

6.    Nhà văn Nguyễn Hồng Nụ:

Một cây bút với sở trường là viết tự truyện và ký, nhưng nhà văn Hồng Nụ vẫn bước sang lính vực thơ và đã để lại dấu ấn đáng trân trọng với Nhịp thời gian (2011) và sau 12 năm, năm 2023 bà có thêm tập thơ Lộc mùa. Đọc Lộc mùa, ta dễ dàng nhận ra xu hướng tự tâm sự, giãi bày về bản thân của tác giả. Nói như nhà phê bình Chu Thị Thơm: Đó là một dạng “nhật ký cảm xúc”. Qua các tác phẩm của bà, ta thấy những tình cảm: Nhớ mẹ cha, kính lễ thầy, yêu chồng, thương con, cháu… được bộ lộ rõ nét. Ngoài ra tập thơ còn thể hiện cái nhìn đầy nhân ái của tác giả đối với thiên nhiên tạo vật. Có thể nói, tập thơ đúng là Lộc mùa mà nhà văn  Hồng Nụ gửi tới bạn đọc. Xin chúc mừng bà với thi phẩm mới này.

7.    Nhà thơ Nguyễn Đăng Thuyết:

Sau một thời gian khá dài tích lũy đầy ứ cả một bồ thơ, năm 2023, nhà thơ Nguyễn Đăng Thuyết đã cho ra mắt người đọc tập  Mùa đá cháy (NXB VH). Với tập thơ này, ông vẫn khẳng định một phong cách khá riêng của một nhà thơ tình. Vừa mãnh liệt say đắm, vừa chân thực và rất đỗi lãng mạn. Thuộc tuýp người theo “chủ nghĩa xê dịch”, ông đã bôn ba nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều người, trải nghiệm với nhiều phong tục, tập quán, ở đâu ông cũng tìm được cảm hứng để viết nên những vần thơ xao xuyến lòng người. Chúc mừng thơ Nguyễn Đăng Thuyết với đứa con tinh thần “Mùa đá cháy”.

8.    Nhà giáo Vương Khắc Côn:

Sau 5 năm, kể từ khi tập thơ Hoài niệm ra đời, tác giả Vương Khắc Côn lại có một sản phẩm tinh thần mới: Hương thơ (NXB HNV). Đây cũng là tập thơ thứ 4 đồng thời cũng là dấu ấn đẹp khi ông bước vào tuổi thượng thọ 80. Với hơn 120 bài thơ được viết theo thể lục bát và thất ngôn bát cú Đường luật, nhà giáo Vương Khắc Côn đã thể hiện là một cây bút nặng lòng với thơ ca truyền thống. Thơ của ông khá chuẩn mực về kỹ thuật, đa dạng về đề tài, cảm xúc mộc mạc, chân thật, thể hiện tấm lòng của ông đối với gia đình, bạn bè, cảnh vật quê hương đất nước… Xin chúc mừng nhà giáo Vương Khắc Côn.

9.    Nhà ngoại giao Nguyễn Công Lôi:

Sau 2 tập thơ Gần và xa và Một khúc tâm tình, tác giả Nguyễn Công Lôi tiếp tục cho ra đời tập thơ Một khoảng trời. (NXB HNV). Là một cán bộ ngoại giao, khi nghỉ hưu, ông đã đến với thú vui lành mạnh đó là làm thơ và thưởng thơ. Ông cũng giống như nhiều tác giả đã bước vào tuổi cao niên, thường chọn thể thơ lục bát, thơ đường luật làm phương tiện phản ánh hiện thực và biểu hiện cảm xúc. Khoảng trời quê hương chính là nơi khơi nguồn chắp cánh cho những cảm xúc thi ca của ông. Xin chúc mừng tác giả Nguyễn Công Lôi- Phó CN CLB văn học ĐA của chúng ta với tập thơ: “Một khoảng trời”

10. Nhà giáo Nguyễn Thị Chan:  

     Thưa các chú bác anh chị, một thành viên CLB của chúng ta- nhà giáo Nguyễn Thị Chan đã có một tập thơ in riêng cho mình với nhan đề: Khúc tâm tình (Nhà xuất bản HNV). Tập thơ được phát hành vào những ngày đầu tiên của năm 2023 này. Ấn phẩm gồm hơn 100 bài thơ, chủ yếu viết theo thể loại lục bát. Các sáng tác của bà thể hiện một tâm hồn mộc mạc nhưng không kém phần đằm thắm, cảm xúc dồi dào, đề tài đa dạng. Đặc biệt ở bài nào cũng ánh lên vẻ đẹp của tình yêu đối với con người, cảnh vật của tác giả. Xin chúc mừng bà với tập thơ Khúc tâm tình. Chúc bà luôn khỏe mạnh và tiếp tục trau dồi cảm hứng để cho ra đời những tập thơ mới của mình.    

11. Tác giả Vũ Tuyết Lan:

Năm nay, chị Vũ Tuyết Lan đã có tập thơ đầu tay với nhan đề Chút tình thơ. Tập thơ khá dày dặn gồm khoảng 220 bài thơ. Bao gồm thơ tác giả viết về gia đình, bản thân, bạn bè và cảnh vật  quê hương đất nước; thơ của những người bạn tặng tác giả và tác giả cùng các bạn vui xướng họa. Với năng khiếu trời cho cùng niềm đam mê sáng tác và thái độ chuyên cần học tập, Vũ Tuyết Lan đã có một ấn phẩm thể hiện sự vững tay về kỹ thuật và dồi dào cảm xúc. Nó phản ánh chân thực những vẻ đẹp thiện lành của con người chị. Xin chúc mừng thành công của chị Vũ Tuyết Lan với thi phẩm Chút tình thơ.

 11. Nhà giáo, nhà thơ Nguyễn Thị Phương Anh:

     Cuối cùng, em xin mạn phép khoe với các chú bác anh chị trong CLB.  Năm 2023, em đã hoàn thành một thi phẩm dành riêng cho thiếu nhi: Tập thơ Cây trăng do NXB Văn học ấn hành. Đây cũng là tập thơ thứ 4 của em kể từ khi bước chân vào đường văn. Đã từng là một người mẹ, người bà, đã trải qua nhiều vất vả và niềm hạnh phúc khi được chăm sóc, nuôi nấng, chứng kiến con cháu mình từng bước lớn khôn trưởng thành, em có cái may mắn còn giữ được sự hòa hợp được với tâm hồn trẻ, từ đó chắt chiu cảm xúc để viết nên những bài thơ nho nhỏ cho các bé. Em hi vọng tập thơ sẽ là một món quà tinh thần đem lại niềm vui cho các cháu độ tuổi thiếu niên nhi đồng. Do số lượng có hạn, lại được phát hành khá nhiều trong đợt Trung thu vừa qua, nên em không đủ thể gửi tặng sách đến tay tất cả các thành viên của CLB, em xin các chú bác anh chị và các bạn rộng lòng thông cảm.

 

Trên đây là những những tác giả cùng những cuốn sách được xuất bản và phát hành trong năm nay của các thành viên CLB Văn học Đông Anh. Thay mặt Ban Chủ nhiệm, tôi xin điểm lại với những nét sơ lược như trình bày ở trên.  Một lần nữa thay mặt ban chủ nhiệm, xin chúc mừng các tác giả. Cũng nhân dịp này, tôi kính chúc các chú bác anh chị và các bạn trong CLB bước sang năm mới luôn khỏe mạnh, an lành và hạnh phúc! 

Tôi chân thành cảm ơn!  

      

 

GIỚI THIỆU TẬP THƠ GIÓ MỚI 2

        (Nguyễn Thị Phương Anh)

        Lời đầu tiên, tôi xin được trân trọng kính chào và kính chúc sức khỏe, an lành, hạnh phúc tới toàn thể các quý vị có mặt trong hội trường ngày hôm nay! Chúc cho hội nghị của chúng ta thành công tốt đẹp!

Kính thưa các vị khách quý! Thưa các nhà văn, nhà thơ cùng toàn thể các chú, bác, anh, chị và các bạn!

Ngày hôm nay, trong không gian tràn ngập mùa xuân năm mới hứa hẹn bao điều tốt đẹp, chúng ta lại được chung vui đón nhận sự ra đời một tác phẩm nghệ thuật có nhan đề Gió mới (quyển 2) của Chi hội Nhà văn Hà Nội khu vực Đông Anh. Được sự phân công của Chi hội, tôi xin trình bày vài ý kiến  giới thiệu về tập sách này.

Kính thưa các quý vị! Tập thơ mà các quý vị đang cầm trên tay là                                                                                                                                đứa con tinh thần của 33 tác giả thuộc Chi hội Nhà văn khu vực Đông Anh cùng một số các thi hữu xa gần. Cuốn sách gồm 78 bài thơ, được viết theo nhiều thể loại và khá phong phú về đề tài. Cuộc sống tâm hồn tình cảm được các tác giả biểu đạt ở những cung bậc khác nhau, vừa bay bổng lãng mạn, vừa sâu lắng da diết, lay động tới trái tim người đọc.

Đến với tập thơ này, chúng ta sẽ được gặp những nhà thơ đã từng khẳng định vị trí của mình trên thi đàn của Đông Anh và Hà Nội, để lại nhiều tình cảm trân quý đối với người đọc như các nhà thơ: Nguyễn Lâm Cẩn, Nguyễn Văn Sách, Khang Sao Sáng, Đặng Trung Lạc, Mạch Quang Bách, Nguyễn Đăng Thuyết, Ngô Ngọc Thăng, Nguyễn Hồng Nụ, Lê Huy Khôi, Nguyễn Quang Khả. Bên cạnh đó, có những tác giả, tuy bước chân vào thi đàn chưa lâu, nhưng đã khẳng định được khả năng sáng tác, được Hội nhà văn đón nhận như các nhà thơ: Lê Minh Tý, Nguyễn Mạnh Dưỡng, Thu Sang, Nguyễn Thị Điệp, Phương Anh. Và còn không ít những cây viết già dặn, đáng tôn kính, đã từng có những đóng góp đáng kể trong hoạt động sáng tác văn chương của huyện Đông Anh như các tác giả: Nam Dư, Nguyễn Thanh Hà, Nguyễn Hữu Vị, Nguyễn Minh Hiện, Trần Tiến Tĩnh, Nguyễn Công Lôi…vv

Kính thưa toàn thể các quý vị! Có thể khẳng định, ở nước ta, thơ đã có cả một chặng đường dài, gắn với truyền thống 4000 năm lịch sử của dân tộc. Nó bám rễ sâu vào nguồn cội dân gian, cùng với sự tiếp thu có chọn lọc và Việt hóa các thể loại văn học nước ngoài… để rồi có những thành tựu đỉnh cao rất đỗi tự hào, với những tên tuổi mang tầm quốc tế như: Nguyễn Du, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Hồ Chí Minh...vv. Bước sang thời hiện đại, và đương đại, thơ Việt Nam ngày càng nở rộ với đội ngũ sáng tác vô cùng đông đảo, và không thể kể xiết những tác phẩm lớn nhỏ đã ra mắt người đọc dưới mọi hình thức: Từ chia sẻ trên mạng xã hội như facebook, zalo, đến các blog, website, báo điện tử, sách nói, sách đọc… Thực tế đó cho thấy, ngày càng nảy sinh nhu cầu “Thơ phải bắt nhạy với nhịp điệu cuộc sống”. Cuộc sống thay đổi, con người có cách cảm cách nghĩ không còn theo lối mòn xưa cũ, vì vậy thơ cũng cần có sự cách tân cho phù hợp. Phải thổi luồng Gió mới,  tạo sinh khí mới cho tác phẩm, để nó tiếp tục khẳng định giá trị trong việc nuôi dưỡng tâm hồn, góp phần tạo dựng cuộc sống tốt đẹp hơn cho con người. Xuất phát từ những nhận thức đó, Chi hội Nhà văn Hà Nội khu vực Đông Anh đã góp sức cùng nhau cho ra đời tập thơ Gió mới 2. Nếu như  Gió mới 1 (xuất bản tháng 2/ 2021) tập hợp nhiều tác phẩm nghệ thuật cùng những bài viết mang tính lý luận, phê bình, khảo cứu văn hóa lịch sử… thì tập Gió mới 2  thu về 1 lĩnh vực thơ, vốn được coi là niềm yêu thích của hầu hết thành viên trong Chi hội. Ban chấp hành Chi hội hy vọng tập thơ này thể hiện được những cố gắng của các tác giả trong việc tạo nên những thi phẩm bám sát cuộc sống hiện tại, không quá cũ kỹ, sáo mòn và mang hồn điệu của con người thời mới.

               Kính thưa các quý vị! Đọc tập thơ, chúng ta dễ dàng nhận ra các sáng tác đều ẩn hiện lấp lánh dòng chảy thi ca truyền thống, với các thể loại như: lục bát, ngũ ngôn, thất ngôn. Các nhà thơ đã tỏ ra khá thuần thục về kỹ thuật gieo vần, phối thanh, ngắt nhịp, và đặc biệt tuân thủ được những quy định khắt khe mang tính bác học của lối thơ Đường, vốn được coi là rất khó đối với những ai bước chân vào đường thơ. Chúng ta hãy cùng cảm nhận âm điệu ca dao mượt mà với “sớm nhớ chiều thương” của những đôi lứa yêu  nhau  trong thi phẩm “ Mưa cuối mùa” của tác giả Nam Dư:                    Anh về tìm bóng dáng xưa

Nhà đây cửa đấy gió lùa then buông

Phải duyên sớm nhớ chiều thương

Cánh diều lơ lửng nẻo đường thực mơ…

Người đọc cũng bắt gặp những hình ảnh mộc mạc, ấm áp, quen thuộc đã in sâu trong tâm tưởng của bất cứ ai ra đi từ làng quê:

“Bướm ong vờn mướp hoa vàng

Quả treo rủng rỉnh ngát ngàn hương thơm

Trưa hè ngon ngọt canh cơm

Ông bà con cháu thầm ơn đất trời”

                                                  (“Hoa trái vườn nhà” của chị Kim Dung) 

Và người mẹ, ngàn đời vẫn luôn là hình ảnh thấm đẫm tình yêu thương, trở thành “Miền ký ức”  không phai nhòa:

Chiều nay gờn gợn gió đông

Thổi về nỗi nhớ bâng khuâng ngày nào

Quà quê con ngóng nghiêng chao

                        Mẹ ơi nghèn nghẹn nao nao thu về”  (Nguyễn Minh Hiện)

Kính thưa các quý khách cùng các tác giả và độc giả! Vươn ra thế giới để mở mang tầm nhìn, tạo lập cuộc sống tốt đẹp hơn cho cá nhân và cộng đồng đã trở thành xu hướng mới trong đời sống của con người đương đại. Sẽ không chỉ là thuần tính người Việt trong mỗi chúng ta. Vì như thế sẽ rơi vào bảo thủ và tự cô lập. Sẽ không chỉ ta với ta trong hợp tác làm ăn kinh tế. Vì như vậy ta bị lạc lõng và tụt hậu so với thế giới. Sẽ không chỉ khư khư giữ và tự tôn nền văn hóa bản địa. Vì như thế làm bớt đi động lực trong việc sáng tạo những giá trị tinh thần, đáp ứng nhu cầu phát triển con người Việt Nam trong thời đại mới. Văn chương nói chung, thơ nói riêng cũng vậy. Các nhà thơ trong Gió mới đã cố gắng làm mới thơ của mình bên cạnh việc lưu giữ nét đẹp truyền thống. Đây là tác phẩm viết theo thể lục bát nhưng lại chứa những hình ảnh thật tươi trẻ hiện đại: “Xem kìa ỏn ẻn nàng xuân

Lẳng lơ đặt nửa bàn chân kiếp người

Mai đào chúm chím bờ môi

Trong vườn hồng đã thắm ngời đơm hoa”

                       (“Hai nửa xuân tình” của nhà thơ Đặng Trung Lạc)

Lục bát thì xưa, xuân cùng hoa mai, hoa đào thì bao đời nay vẫn thế, nhưng cái “ỏn ẻn”“lẳng lơ”đa tình, nửa như muốn theo mùa, nửa như muốn hóa thành cô gái xinh đẹp vô cùng quyến rũ, thì có lẽ là một sáng tạo độc đáo của tác giả, đem lại cảm hứng cho người đọc.

          Cũng là lục bát, nhưng chắc chắn tâm trạng vô cùng vui sướng này là mới, chỉ có trong hoàn cảnh hiện tại, khi dịch covid đã bị đẩy lùi:

“Bấy lâu giãn cách tại gia

Sáng nay “âm tính” òa ra hát cười

Nắng hay lấp loáng trăng cười

Thênh thang ngọn gió sắc trời tinh khôi”

            (Bài thơ “Vui sau giãn cách” của nhà thơ Nguyễn Văn Sách)    

Thưa quý vị! Thơ ngũ ngôn đã có từ hàng trăm năm trước. Nó được dùng nhiều để tả cảnh, nhưng tả ra cái cảnh Thác Bờ, vừa phảng phất mùi thiền, vừa khơi bùng được cái rạo rực tình si cõi tục như của nhà thơ Nguyễn Đăng Thuyết thì chắc chỉ có một. Những câu thơ tài hoa này có thể làm mê hoặc lòng người:

“Ta về sông có hẹn

Động núi. Mưa giam tình

Mái chèo hun hút nhớ

Mây trắng đầu đường kinh.” (Bài thơ “Thác Bờ mõ động”)

Cũng là thơ 5 chữ, nhà thơ Nguyễn Mạnh Dưỡng đưa người đọc đến với ngôi chùa Vĩnh Nghiêm cổ kính (tỉnh Bắc Giang) để rồi “Nâng kính soi nét xưa” trên những Mộc bản quý giá mà cha ông hàng trăm năm trước để lại. Và đây là những cảm nhận riêng mà ông muốn chia sẻ với mọi người:

“Mồ hôi thơm mộc bản

Hồn dậy sóng trùng khơi

Vời vợi xa thức dậy

Cỏ hoa chen rối bời”      

Có một thi phẩm, thoạt nghe là “thất ngôn bát cú”, có vẻ là Đường luật nhưng lại không phải; âm điệu và cách ngắt nhịp không có gì lạ, nhưng lại lạ về đề tài, và mới trong cách thể hiện đối tượng thẩm mỹ. Đó là bài thơ: “Lớp vẽ của người già”. Tác giả Nguyễn Đình Đoàn:

“Tuổi xế chiều rồi vẫn hoa tay

Bút vẽ nên tranh đẹp ánh ngày

Một nhánh hoa hồng trong luồng sáng

Tĩnh vật- ấm trà cạnh trái cây.

Quê hương cổ thụ bùng hoa gạo

Xanh biếc mặt hồ cánh lá bay

Lớp vẽ tuổi già vui ra phết

Bút cọ lên màu thắm nét say”.

Đọc bài thơ ta cảm được cái chất hội họa ngời lên trong từng câu chữ, và như đang được say với nét cọ của người vẽ tranh. Viết được như vậy thật sự đáng trân trọng.    

           Thưa các quý vị!

Thơ ca ngợi người anh hùng không hiếm xưa nay. Nhưng nếu dùng cảm quan  của người thời hiện đại, kết hợp lối thể hiện phi truyền thống, tác giả vẫn có thể tạo được hình tượng đem lại rung động thẩm mỹ đối với người đọc. Đây là những vần thơ viết về người anh hùng Ngô Quyền của tác giả Mạch Quang Bách:

“Đền thờ bậc đế vương

Đơn sơ như ngôi nhà cổ

Ông nằm trong lăng mộ

Xây bằng thế trận lòng dân

Đầu gối mây chân duỗi sóng Bạch Đằng”   (Trước đền thờ Ngô Quyền)

          Kính thưa các quý khách cùng các nhà văn, nhà thơ! Có loại thơ chỉ gói trong 3 dòng, tối đa 17 âm tiết. Không bắt buộc phải gieo vần hay tạo nên những đối ngẫu về ngôn từ, hình ảnh. Loại thơ ấy đã xuất hiện trong sáng tác của nhiều tác giả. Đó là Haikư Việt. Nó có nguồn gốc từ Nhật Bản, du nhập sang Việt Nam từ hơn nửa thế kỷ nay theo con đường giao lưu văn hóa. Sẽ có nhiều người băn khoăn: Với lượng câu chữ ít ỏi như vậy thì tạo thơ như thế nào đây? Xin thưa là vẫn thơ và rất thơ. Hơn thế nữa, còn rất phù hợp với nhu cầu thưởng thức của khá nhiều độc giả, những người đang phải cuốn vào muôn sự bộn bề gấp gáp của cuộc sống hiện đại. Họ tìm đến Haikư để tĩnh tâm, để chiêm nghiệm những điều triết lý sâu xa ẩn sâu trong những câu từ ngắn gọn, giản dị, dễ nhớ dễ thuộc. Nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn đã đưa vào trong tập Gió mới này chùm Haikư Việt gồm 10 bài, trong đó có những bài như thấm sâu vào tâm can người đọc:

“ Bóng cây đàn in vách/treo âm thanh nín câm/ngân nga giọt thầm” (bài 5)

“ Xắt đêm ra thành miếng/ bỏ vào ấm trà/ uống không cạn” (bài 7)

Có thể coi Haikư Việt là một hình thức thơ mới mà ta có được trong quá trình hội nhập với thế giới. Tôi tin rằng thời gian không lâu nữa, nó sẽ xuất hiện nhiều trên thi đàn Việt, và để lại không ít tác phẩm có giá trị, góp phần làm giàu có hơn kho tàng thơ ca nước nhà.   

Trong Gió mới 2, người đọc còn được đến với những sáng tác thật sự để lại nỗi ám ảnh trong người đọc. Nó gần như hoàn toàn thoát khỏi ràng buộc của kiểu thơ truyền thống để khẳng định một lối thơ mới hiện đại và tự do. Các nhà thơ tài hoa đã không ngần ngại đi vào tầng sâu tâm hồn của con người, cùng những khám phá phát hiện mang dấu ấn riêng. Ngôn từ, hình ảnh không còn đơn giản khêu gợi giác quan thông thường mà có thiên hướng ảo hóa, thấm chất suy tưởng. Có thể kể tên một số các tác phẩm như: Người đàn bà ngủ ngồi (nhà thơ Nguyễn Minh Hiền), Tiếng kèn đêm (nhà thơ Nguyễn Thu Sang), Đôi mắt anh (nhà văn Nguyễn Hồng Nụ) Pà Thẻn (nhà thơ Khang Sao Sáng) Khoảng trống (nhà thơ Nguyễn Thị Điệp)… Về những thi phẩm này, tôi xin chỉ là người “mở cánh cửa” không gian nghệ thuật để quý vị được tự thân bước vào thưởng thức và đánh giá.  

Kính thưa các quý khách cùng các nhà văn nhà thơ! Sẽ còn có nhiều điều trao đổi về những sáng tạo của các nhà thơ Gió mới. Mỗi bài trong tập, đều có vẻ đẹp và sức lôi cuốn riêng, đáng để được đọc đi đọc lại. Tuy nhiên, vẫn có điều khiến ta trăn trở, bởi chưa nhiều những thi phẩm “nổi gió”, tầng sâu triết lý ở không ít tác phẩm hạn chế. Sự chau chuốt đa ngôn có khi làm giảm tính hàm súc vốn được coi là nét đẹp của thơ. Âu đó cũng là vấn đề không thể khắc phục một sớm một chiều…

Thưa các quý vị! Những điều tôi trình bày trên chỉ là gợi một hướng tiếp cận tập thơ, cần có sự đóng góp ý kiến của nhiều người để đạt đến độ toàn diện và sâu sắc hơn. Vì thời gian có hạn, tôi xin phép được dừng lời tại đây.

Một lần nữa, kính chúc các quý vị xuân mới an lành và hạnh phúc. Xin chân thành cảm ơn!

 

……………………………………………………………………..

 

 

   

 

 

 

Giới thiệu sách ĐẤT THỨC (Tập sách nhiều tác giả của CLB Đông Anh- Hà Nội)

  (Nguyễn Thị Phương  Anh)

                “Đất thức” là tập thơ văn của nhiều tác giả sinh hoạt trong Câu lạc bộ Văn học Đông Anh - Hà Nội do Nhà xuất bản Văn học ấn hành vừa ra mắt bạn đọc vào 10/2020. Theo đánh giá của nhiều người, trong đó có các nhà văn nhà thơ chuyên nghiệp, đây là cuốn sách có chất lượng khá tốt, đạt cả hai tiêu chí: Nội dung và hình thức nghệ thuật.

Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu toàn văn bài phát biểu “ Giới thiệu tập thơ văn Đất thức” của Nhà giáo Nguyễn Thị Phương Anh- Phó Chủ nhiệm Câu lạc bộ Văn học Đông Anh về ấn phẩm đáng trân trọng này.

           Kính thưa các vị khách quý!

Kính thưa các nhà văn, nhà thơ và các tác giả là thành viên Câu lạc bộ Văn học huyện Đông Anh! Thưa toàn thể các bạn!

Được sự ủy nhiệm của Ban chủ nhiệm, hôm nay tôi xin được trân trọng giới thiệu với các quý vị một ấn phẩm mới xuất bản của Câu lạc bộ Văn học huyện ĐA- Tập thơ văn “Đất thức”

Kính thưa các quý vị!

Được thành lập vào ngày 14/3/1992, trải qua 28 năm với 8 kỳ đại hội, Câu lạc bộ Văn học huyện Đông Anh đã thật sự trở thành một tổ chức văn học tự nguyện, tập hợp được nhiều cây bút tâm huyết với việc sáng tác và đã góp phần không nhỏ vào hoạt động văn hóa xã hội của huyện nhà. Ngoài những nhà văn nhà thơ đã ghi danh trong Hội Nhà văn của Thủ đô, nhiều tác giả trong Câu lạc bộ đang bền bỉ học hỏi nâng cao năng lực sáng tác và đã có những “đứa con tinh thần” đáng tự hào ra mắt bạn đọc. Các tập sách in chung lần lượt ra đời trên cơ sở những thành tựu sáng tác của các thành viên. Tháng 10/2020 đánh dấu sự ra đời tập thơ văn thứ 10 của Câu lạc bộ có nhan đề: “ Đất thức”.

          Cầm trên tay cuốn sách khá dày dặn (348 trang), người đọc ngay đầu tiên đã có ấn tượng bởi trang bìa với họa tiết và màu sắc gợi những suy tư thâm trầm, ấm áp và có sức lan tỏa… Đặc biệt, cuốn sách có một nhan đề hay, rất có ý nghĩa.

          Thưa các quý vị!

          “Đất” và “thức” là 2 từ đơn. Nhưng khi ghép chúng lại với nhau, nó thành một hình ảnh nghệ thuật nhân hóa giàu giá trị biểu đạt. Đất không còn là thực thể vô tri vô giác. Nó chính là nguồn sống, làm nên thế gian này. Nó mang trong mình hơi thở và hồn phách con người, cùng con người thao thức trăn trở, lao động và chiến đấu tạo nên những thành tựu, đem lại sự đổi mới và phát triển cho đất nước. Đông Anh cũng như bao vùng quê khác đang là nơi “ Đất thức”, ngày đêm thay da đổi thịt gặt hái mùa vàng. Các tác giả- những người con của Đông Anh, cũng đang thao thức, tìm nguồn cảm hứng trên quê hương, để thai nghén và cho ra đời những đứa con tinh thần của mình. Từ những liên tưởng và nghĩ suy ấy, ban chủ nhiệm đã chọn “Đất thức” làm nhan đề của tập thơ văn.

       ( Và nhân dịp này, thay mặt Câu lạc bộ, tôi xin chân thành cảm ơn cây viết trụ cột của câu lạc bộ, nhà văn, nhà thơ Đặng Trung Lạc, người đã đề xuất nhan đề rất ý nghĩa này. Chúng ta hãy cùng nổ tràng pháo tay chúc mừng và chúc sức khỏe ông!)

         Thưa các quý vị!

        “ Đất thức” là một ấn phẩm của 59 tác giả Câu lạc bộ và những người bạn thơ. Tập sách gồm có 186 bài thơ và 12 tác phẩm văn xuôi, chia thành 3 phần: Phần 1 và 2 là sáng tác thơ văn của 51 thành viên CLB. Phần 3 là thơ của những người bạn.(8 tác giả)

          Theo nhận xét của Ban biên tập, đây là cuốn sách được sự đầu tư tâm sức, trí tuệ, có chất lượng khá tốt về nội dung và nghệ thuật. Nó ghi nhận sự trưởng thành của không ít tác giả. Sau đây, tôi xin có một vài đánh giá về tâp thơ văn     “ Đất thức”  như sau:

A.   NHỮNG SÁNG TÁC THƠ:

1.     Hình thức nghệ thuật:

-  Thơ trong “ Đất thức” đa dạng về thể loại. Gồm: thơ lục bát, thơ  ngũ ngôn, lục ngôn, thất ngôn, thơ tự do và cả thể thơ cực ngắn du nhập từ Nhật Bản và được Việt hóa: HaikuViệt.

- Cảm xúc trong thơ bộc bạch khá tự nhiên, ít có sự gò bó, khiên cưỡng. Đã có sự liền mạch trong liên kết ý từ đầu đến cuối ở các tác phẩm.

- Ngôn từ nhìn chung được chắt lọc. Các thủ pháp nghệ thuật được áp dụng như so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, điệp từ, điệp ngữ, cả cường điệu phóng đại… nhằm tăng cường biểu đạt và giá trị thẩm mỹ cho thơ.

- Nhiều tác giả, nhất là các nhà thơ chuyên nghiệp đã chủ động xây dựng bố cục và lập tứ cho tác phẩm của mình.

- Đáng chú ý là việc làm mới cho thể loại lục bát bước đầu đã được định hình trong thơ của một số tác giả như: nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn, nhà thơ Vương Hạng, tác giả Nguyễn Minh Hiện, tác giả Thanh Hà…vv (biểu hiện ở thay đổi nhịp, cắt dòng tạo câu ngắn dài không theo quy luật nhưng vẫn giữ được điệu lục bát và mang ý nghĩa bổ sung…). Tuy nhiên sự đổi mới này cần được nhận thức rõ ràng hơn về mục đích thực hiện và nâng tầm lý luận để có thể nhân rộng một cách hiệu quả.

2.     Nội dung tư tưởng:

*  Đề tài: Đề tài trong “Đất thức” đa dạng, phản ánh được nhiều mặt cuộc sống. Từ những điều riêng tư thầm kín, những sự vật, sự việc gần gũi quen thuộc…đến những hiện tượng, sự kiện có ý nghĩa thời sự, chính trị- xã hội.

* Chủ đề: Sự soi chiếu hiện thực ở những góc độ khóc nhau tùy theo lăng kính chủ quan của mỗi tác giả, tựu chung hướng về 3 chủ đề chính: Lòng yêu quê hương đất nước, Tình lứa đôi và Nỗi niềm thế sự.

-   Lòng yêu quê hương đất nước: Đây là chủ đề lớn gần như bao trùm thơ trong “Đất thức”.

      +  Nó được bộc lộ một cách nhẹ nhàng, khá tinh tế thông qua những bài thơ viết về mảnh đất nơi chôn rau cắt rốn với những cảnh vật, nét văn hóa quen thuộc và con người từng gắn bó yêu thương. Ta có thể bắt gặp hình ảnh về quê hương Đông Anh, về Thủ đô Hà Nội yêu dấu trong các tác phẩm: “Múa rối Đào Thục” của nhà thơ Mạch Quang Bách, “Dáng đứng” (Nguyễn Mạnh Dưỡng) “Quê chồng” (Nguyễn Thị Ánh Kim) “Tên làng” (Tạ Phương Yến) “Ngõ khúc” của nhà thơ Ngô Anh Quỹ, “Bức tranh quê” của tác giả Đặng Viền, “Bóng đa quê hương” của nhà thơ Nguyễn Văn Sách, “Giếng làng” (Nguyễn Trọng Yêm), “Quê ơi” (Nguyễn Văn Kình), “Hội phụ quê mình” (Vũ thị Tuyết Lan), “Tình quê Đông Anh” (Nguyễn Thị Tấn), “Duyên hội làng” của nhà thơ Ngô Ngọc Thăng, “Hương quê” của Nguyễn Thị Thu Hằng, “Về Quê” của tác giả Chử Việt Tiến, “Hà Nội bên em” của chị Phạm thị Bê…vv. 

      +  Không chỉ vậy, các tác giả còn đưa chúng ta khám phá các vùng quê trên đất nước để chiêm ngưỡng những cảnh đẹp thiên tạo, nhân tạo, hòa mình với cuộc sống bình dị mang bản sắc riêng vùng miền. Ta có thể theo chân tác giả Tạ Xuân Đại đến với vùng quê Thạch Thất để cùng rưng rưng nhớ về những kỷ niệm nặng sâu tình nghĩa; cùng nhà thơ Nguyễn Đăng Thuyết đến đến với vùng non cao Hoàng Su Phì (Hà Giang) để được ngỡ ngàng trước những thửa ruộng bắc thang lên đến tận trời, say với tiếng khèn tiếng sáo vấn vương trong sương của những đôi trai gái người Mông. Ta có thể cùng cô giáo Trần Thị Tửu thưởng thức một đảo Cát Bà về đêm, hay đi với chị Thanh Hà đến bãi biển Thiên Cầm, dẫu chỉ là một thoáng thôi cũng đủ để nhớ và mong ngày trở lại…

     +  Quê hương đất nước còn ẩn hiện trong bóng hình của mẹ, của cha, của ngôi trường tuổi thơ từng gắn bó; là những ngôi chùa thâm nghiêm cổ kính, là dòng sông quê êm đềm trôi chảy, là sắc hoa đào hoa mai mỗi độ xuân về, là cánh  phượng rực đỏ trong tiếng ve ran và chiếc lá vàng mùa thu gợi bao niềm nhung nhớ…tất cả đã đi vào trong nhiều bài thơ của nhiều tác giả mà do hạn chế thời lượng tôi chưa thể điểm hết được.

          (Sau đây, mời các quý vị hãy cùng tôi lắng lòng một chút để đến với một thi phẩm có tiêu đề “Tình quê” của nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn.

           Thưa các quý vị! “Tình quê” là cụm từ mang nghĩa khái quát, nhưng nó đã được cụ thể hóa với những sự việc, con người vô cùng gần gũi với bất cứ ai sinh ra và lớn lên ở làng quê: Những con muồm muỗm, quả ổi xanh, mẩu khoai lang nướng, những người bạn nhỏ thuở chăn trâu, những bài đồng dao quện hương nắng gió đồng…Đó là kỷ niệm gắn với tuổi thơ nghèo đói nhưng chan chứa khát vọng của mỗi người… Tất cả đã kết thành một tình quê bền vững và trường tồn: “Nét đẹp quê ngày mai rồi sẽ khác/ Riêng tình quê mãi mãi mắt còn cay/ Và thức tỉnh cả những ai lầm lạc/ Mơn mởm xanh trên mấy luống cày.” Sau đây, tôi xin trân trong kính mời chị Nguyễn Thị Thu Hằng- một người bạn của CLB, lên trình bày bài thơ này.)

-   Tình lứa đôi: Yêu là hạnh phúc và khổ đau, là hi sinh và dâng hiến. Khát vọng tình yêu là vô biên, không kể tuổi tác. Tình yêu là nguồn cảm hứng vừa chân thực vừa lãng mạn, để tạo nên những thi phẩm rung động lòng người.

        +  Với tác giả Vương Khắc Côn, tình yêu ấy chính là em để rồi với anh, em là tất cả “Em là thế giới của anh/ Thiếu em tất cả sẽ thành hư vô” (Em).

        +  Tình yêu cất cánh trí tưởng tượng lãng mạn để tạo nên hình ảnh có tính thẩm mỹ: “ Mắt cong như thể con đò/ Đưa anh cập tới bến bờ tình yêu” (Con đò- Lê Đình Chiến).

         +  Những người tuổi xế chiều, tiết thu se se lạnh dễ nhắc nhớ những kỷ niệm thời tuổi trẻ để rồi bồi hồi nhớ mong, ai hoài… Điều đó đã được bộc bạch trong bài thơ Luyến tiếc (Nguyễn Thanh Hiền), Heo May (Hoàng Thị Nguyệt)…

        +  Hương bưởi là hương của mùa xuân, nó gắn với kỷ niệm tình yêu của không ít chàng trai cô gái thời chiến trận. Với tác giả Lê Văn Quý, mùa hoa bưởi đã từng là biểu tượng của tình yêu trong sáng thuở học trò mà ông lưu giữ trong tim trên những nẻo đường chống Mỹ:“Phảng phất trong anh hương bưởi thân quen/ Trắng muốt cánh hoa thời chúng mình gắn bó/ Lá thư gửi trao bao điều anh muốn ngỏ/ Rạo rực…mong chờ…nỗi nhớ niềm thương” (Nhớ mùa hoa bưởi)

         +  Tình yêu đi đến hôn nhân là tình yêu vẹn tròn, đẹp đẽ. Nhưng ở đời không ít những mối tình dang dở để lại bao nuối tiếc, khổ đau. Điều đó đã thành nhu cầu bày tỏ tạo nên nét đẹp buồn không kém phần lãng mạn trong thơ. Đây là cuộc gặp mặt tình cờ giữa hai người đã từng có một thời gắn bó, tình xưa ùa về mà lại không thể như xưa, để bây giờ:“ Nắm tay em vụng về/ Câu thơ tình quên nhớ/ Gặp rồi lại mắc nợ/ Tình sông đau lòng thuyền” (Gặp lại- Khang Sao Sáng).

        +  Được gặp người xưa còn là may mắn, ít ra biết được người ấy còn sống và sống như thế nào để đồng cảm sẻ chia… Nhưng có những mối tình không thành rồi biền biệt cách xa, mãi là niềm canh cánh thương nhớ khôn nguôi. Đây là những vần “Lục bát tương tư” của nhà thơ Nguyễn Lâm Cẩn “Tìm em…biết ở nơi đâu/ tình xoa xuýt sợi trên đầu lơ phơ/ Non cao núi kiễng chân chờ/ Ước chi trong mộng nằm mơ em về”…

          Có thể nói, các cung bậc tình yêu đã được các tác giả thể hiện khá sâu sắc và tinh tế. Đó là cái tôi cá nhân tự ý thức, là phần tâm hồn khẳng định giá trị nhân bản của mỗi người. Vì thế, những thi phẩm về tình yêu đôi lứa sẽ luôn có chỗ đứng vững chắc trong lòng người đọc.

        ( Thưa các quý vị!

         Tình yêu không chỉ là sự riêng tư giữa 2 người yêu nhau. Nó trở nên cao quý và đáng ngưỡng mộ khi được gắn với nhân dân, với tổ quốc, với sự nghiệp cao cả của dân tộc. Sau đây, mời các quý vi thưởng thức một bài thơ trong trang thơ của những người bạn. Bài thơ có sự kết hợp hài hòa giữa tình yêu tổ quốc với tình gia đình, tình lứa đôi. Tôi tin rằng, tác phẩm sẽ có giá trị tiếp thêm sức mạnh tinh thần cho chiến sĩ ta nơi hải đảo, giúp họ nắm chắc tay súng bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ dân tộc mình. Vâng, đó là bài thơ “Mai xa rồi” của tác giả Hoàng Thế Khiêm. Tôi xin trân trọng giới thiệu chị Thanh Hà lên trình bày bài thơ này.)

 - Nỗi niềm thế sự: Nói đến thế sự là nói đến việc đời, về thế thái nhân tình với những con người, sự việc, sự kiện trong hiện tại và quá khứ. Các nhà thơ cảm nhận nó theo 2 hướng: ngợi ca và phê phán, để rồi hợp về cùng một khát vọng là làm sao cho cuộc sống tốt đẹp hơn. Đất nước thời mở cửa đang vươn lên mạnh mẽ về mặt kinh tế, cuộc sống vật chất của nhân dân được cải thiện rõ rệt, cùng với nó là sự mở mang về tầm nhìn, đổi mới về tư tưởng. Cách cảm cách nghĩ của con người cũng đa chiều hơn trước đây. Các tác giả dù muốn hay không muốn đều chịu ảnh hưởng của thế sự. Và như một lẽ tất yếu, chất thế sự ngấm vào những sáng tác của họ.

+ Trong tập “Đất thức”, ta sẽ bắt gặp những bài thơ tràn đầy niềm lạc quan tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng đem lại thành tựu tốt đẹp cho quê hương đất nước: Giấc mơ đã thành (Nguyễn Thị Ánh Kim), Thắm màu thái lai (Ngô Hương Lan) Đông Anh- Một miền quê đáng sống (Nguyễn Khả Hùng) Giữ cho (Vương Xuân Thưởng).

+ Chống dịch covid là 1 vấn đề thời sự nóng hổi của năm 2020. Có không ít tác giả câu lạc bộ viết về đề tài này: “Làng tôi chống dịch” của tác giả Nguyễn Minh Hiện, “Sư thầy và cây bồ đề” của tác giả Nguyễn Duy Vượng, “Phòng dịch” của cô giáo Phạm Hải…vv. Các bài thơ đã góp phần tăng cường sự nhận thức của người đọc về tác hại của covid và có giá trị hiệu triệu mọi người tích cực tham gia phòng chống dịch bệnh nguy hiểm này.

+ Trong “Đất thức”, còn có những vần thơ chứa chất nỗi niềm, ít nhiều gửi gắm những trăn trở âu lo, cả cái nhìn phê phán các tệ nạn đang tồn tại trong xã hội: “Không thể và có thể” (Nguyễn Lâm Cẩn), “Ngẫm” (Nguyễn Thị Phương Anh), “Đếm mưa” (Vương Hạng), “Thoáng buồn Cổ Loa” (Trần Tiến Tĩnh), “Đêm ở quê” (Nguyễn Tuấn), “Đất nghĩ” (tác giả Lê Bá Thất), “Nói không với rượu bia” (Chu Thị Vịnh)…vv

        Thưa các quý vị!

        Trên đây là 3 chủ đề chính của tác phẩm thơ thể hiện trong “ Đất thức”. Việc phân chia thành các chủ đề trên để soi chiếu vào các tác phẩm chỉ mang tính tương đối. Vì trên thực tế nó không phải lúc nào cũng tách bạch rõ ràng mà đan xen vào nhau, trong cái nọ có cái kia và ngược lại. Nhưng tựu chung, các thi phẩm đã thể hiện được những đặc điểm lớn về nội dung tư tưởng của thơ Việt Nam đương đại. Tôi cho rằng đó là một thành công đáng trân trọng mà các tác giả đã đạt được.

B.   NHỮNG TÁC PHẨM VĂN XUÔI:

        “Đất thức” có 12 tác phẩm văn xuôi, gồm các thể loại chính: truyện, ký và tản văn. Các tác giả đều là thành viên Câu lạc bộ, ít nhiều đã có kinh nghiệm và thành tựu trong sáng tác .

-   Truyện (Truyện ngắn, truyện cực ngắn- mi ni, và truyện ký): Có 3 tác giả: Nam Dư, Lại Duy Bến, Nguyễn Hữu Chiển và 4 tác phẩm: Cậu Mỡi, Khoảnh khắc, Tình bạn thủy chung, Em gái. Nhìn chung các truyện đều xây dựng những nhân vật chính là những con người được cộng đồng quý trọng bởi năng lực và phẩm chất. Họ sống có trách nhiệm, coi trọng tình nghĩa, biết hi sinh lợi ích riêng cho những điều cao cả…Đó là những tấm gương để mọi người noi theo. Cách xây dựng cốt truyện nhìn chung đơn giản. Dẫn dắt chuyện khá tự nhiên, vì thế dễ được người đọc tiếp nhận.

-   Thể ký (tùy bút, ký, hồi ký, ghi chép): Gồm 5 tác phẩm: Những ngày đầu ở Sài gòn giải phóng (Nguyễn Vũ Hiệp), 2 tác phẩm: “Ký ức chiều 30 tết”, “Đền thờ cụ Nguyễn Huy Tâm- Vị quan thanh liêm chính trực”của nhà văn Đặng Trung Lạc, “Người thương binh hai lần được tặng danh hiệu dũng sĩ” (nhà văn Nguyễn Hồng Nụ), Niềm khao khát (nhà văn Nguyễn Hữu Chiển). Mỗi tác phẩm một lối viết, nhưng các tác giả đều tuân thủ theo đặc điểm cơ bản của thể ký, đó là tôn trọng sự thật. Sự thật trong quá khứ, sự thật trong hiện tại, những con người, sự việc mà tác giả từng trải qua, gặp gỡ, tiếp xúc…Dù đối tượng phản ánh khác nhau nhưng đều đọng lại trong người đọc niềm tin về những điều tốt đẹp trong cuộc sống và có ý thức trân trọng giữ gìn nó.

- Tản văn: Gồm 3 tác phẩm với sự góp mặt của 2 tác giả: Đoàn Hiếu, Nguyễn Sỹ Tân. Nếu như Đoàn Hiếu ngược dòng thời gian tìm lại thú chơi hoa tao nhã mỗi dịp tết đến xuân về trong 2 tản văn: “Thủy tiên- thú chơi hoa chọn người”, “Tản mạn những ngày tháng chạp” thì tác giả Nguyễn Sỹ Tân trong “ Cây cọ làng tôi” lại hồi tưởng về làng mình với những hiểu biết và xúc cảm thú vị về một loại cây đã từng vô cùng gắn bó với vùng quê nghèo khó một thời. Chất tự sự trữ tình trong những trang văn của 2 tác giả ít nhiều cuốn hút, đem lại ấn tượng đẹp đối với người đọc.

        C. MỘT SỐ HẠN CHẾ:

            Với những cảm nhận trên, có thể khẳng định “Đất thức” là một cuốn sách có chất lượng khá tốt cả về nội dung và hình thức nghệ thuật. Tuy nhiên, không tránh khỏi còn có những hạn chế

-         Do là tập văn thơ của nhiều tác giả chuyên và không chuyên nên chất lượng không đồng đều.

-         Về thơ: Có một số tác phẩm chưa định hình rõ nét về cấu tứ, ngôn từ thiếu sự chắt lọc, gieo vần gượng ép hoặc mất vần.

-         Về văn xuôi: Lời kể chưa thật chau chuốt. Nên đầu tư hơn về xây dựng cốt truyện, tình huống và khắc họa tính cách nhân vật để tăng thêm sức hấp dẫn cho tác phẩm truyện.

        Thưa toàn thể các quý vị!

         Trên đây là những tìm hiểu, đánh giá sơ bộ của tôi về tập thơ văn ĐẤT THỨC của CLBVH huyện ĐA. Cá nhân tôi và ban chủ nhiệm rất mong cuốn sách được các quý vị nhiệt tình đón nhận và đóng góp ý kiến để chúng ta có những tập sách sau chất lượng hơn.

Tôi xin chân thành cảm ơn và chúc các quý vị sức khỏe, hạnh phúc và nhiều thành công!

                                                      Đông Anh, ngày 27 tháng 10 năm 2020  

                                                                                                                                                                       

 

 

 

Ước...

Một ngày đẹp trời
Chẳng còn mưa rơi
Nắng tỏa nơi nơi
Ngời trong mắt trẻ.

Lá vàng khe khẽ
Gảy sóng mặt ao
Đàn cá lượn chao
Vui trong điệu vũ.

Ước câu thần chú
Mở cửa thần tiên
Quốc thái dân yên
Gia đình hạnh phúc.

                     ( Ngày mưa dầm 29/8/2018)

Cảm nhận về 2 câu thơ chưa rõ tác giả

Tôi bất ngờ nhận được yêu cầu từ nhà phê bình Xuân Dương (một người bạn trên F) viết cảm nhận về 2 câu thơ:

Tôi nhặt được một dấu chân xưa cũ

Ai bỏ quên thầm lặng bên đường.

Ông không cho biết tác giả là ai, thuộc bài thơ nào? Dù vậy, tôi cũng không đòi hỏi để được rõ thêm…Trong tâm tôi đang bị 2 câu thơ đó ám ảnh ngay từ lần đọc đầu tiên…

Chủ thể trữ tình trang trọng đứng vị trí chủ ngữ, chữ đầu tiên trong câu thứ nhất: “Tôi”. “Tôi nhặt được một…”. Cách diễn đạt quá bình thường, quá chính thống, ai cũng có thể nói được khi mô tả một hành động nào đó của mình trong cuộc sống thường nhật. Nhưng đây lại là thơ, không gian của thơ. Vậy nên, điều tôi quan tâm đó là những biểu đạt tiếp theo của ngôn từ. Vấn để ở chỗ “ tôi” nhặt được cái gì? Đó là “dấu chân xưa cũ” mà “ai” “bỏ quên thầm lặng bên đường”. Thật bất ngờ! Tư duy bị thay đổi, từ cụ thể thành trừu tượng. Và hơn thế nữa, hình tượng xuất hiện, mở ra một không gian nghệ thuật đầy mê hoặc… Động từ “nhặt” có nghĩa biểu đạt cụ thể, chỉ hành động của bàn tay tiếp xúc và đưa lên một vật thể nào đó… Nhưng đây thì lại khác. Vật thể là "dấu chân" ai đó. Đang hiện hữu trước mắt chăng? Không phải! Vì đó là “dấu chân xưa cũ”, có đã lâu, lâu lắm rồi, bên con đường trải qua bao mưa gió. Đó là dấu chân vô hình. Không thể thấy bằng mắt, không thể cầm bằng tay. Vậy mà “Tôi nhặt được...”. Điều phi lý được thiết lập để hướng người đọc sang một trường liên tưởng mới…Tôi hình dung chủ thể xuất hiện ở đây không phải là ngẫu nhiên. Đã có một cuộc “du hành” tìm về “xưa cũ” để tìm lại những dấu ấn, những kỷ niệm đậm sâu trong tâm khảm. Có thể là một ai đó từng cùng “tôi” sóng đôi dạo bước, có thể là nơi họ cùng nhau tâm sự với những rung động đầu đời của “thời hoa đỏ”. “Ai” có thể là người nào đó, có thể là chính là “tôi” thuở không phải “tôi” bây giờ... Một cuộc tìm kiếm mang tính chủ động nhưng cũng nhuốm sự xót đau. Vì dường như cái cần tìm đã từng bị “bỏ quên”, vất vưởng đâu đó bên đời, đã từng không còn là giá trị trong cuộc sống thường nhật đủ đầy về vất chất. Chỉ khi thời gian trôi đi, đủ dài để chiêm nghiệm mọi lẽ ở đời, khi mọi giá trị vật chất không còn nhiều quan trọng với những người tuổi về chiều thì đó là cơ hội để những điều “xưa cũ” được khơi lại, được thắp lửa đèn dẫn dụ bước chân trở về…

“dấu chân xưa cũ” đã phủ che lớp bụi thời gian. Nó đã thành một thứ giá trị “phi vật thể” nâng đỡ tâm hồn, tình cảm con người để đi tiếp chặng đời còn lại. Thật may mắn cho ai tìm và “nhặt” lại được, để nâng niu ấp ủ nó… 

Chỉ là 2 câu thôi. Nhưng tôi tin, nó có thể làm trụ vững cho cả bài thơ và đọng lại thật lâu trong trái tim người đọc.  (Phương Anh 13h50, 27/8/2021)       

(Nhà phê bình Xuân Dương từng làm thơ và chịu uất ức bị một nhà thơ khác chiếm bản quyền tác phẩm của mình...Bây giờ ông đã yên lành miền mây trắng.)